Co warto wiedzieć na temat urlopu pracowniczego?

Nie będzie nadużyciem stwierdzenie, że urlop jest wyczekiwany praktycznie przez każdego pracownika. Jakby nie było, odpoczynek od pracy i regeneracja sił jest czymś potrzebnym. I jeśli pracujemy na umowę o pracę, to urlop nam się po prostu należy. Zasady jego przyznawania oraz jego rodzaje i wymiar reguluje prawo pracy.

Jakie mamy rodzaje urlopów pracowniczych?

Wszystkie kwestie związane z urlopami zawiera Kodeks pracy. Warto jednak wiedzieć o tym, że urlopy przysługują tylko pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę. Niestety, w przypadku umów cywilnoprawnych, takich jak umowa o dzieło czy umowa zlecenie, urlop nam nie przysługuje.

Co do rodzajów urlopów, to mamy ich kilka. Dzielą się one na urlopy płatne i bezpłatne. Urlopy bezpłatne przyznawane są w szczególnych sytuacjach. Pracownik co prawda nie otrzymuje wtedy wynagrodzenia, ale zachowuje część praw pracowniczych i nie może zostać zwolniony w trakcie trwania takiego urlopu.

Urlopy płatne to przede wszystkim urlopy wypoczynkowe i urlopy na żądanie oraz urlopy okolicznościowe. Jednak to nie wszystko. W przypadku młodych mam mamy jeszcze urlopy macierzyńskie oraz urlopy wychowawcze. A wraz z równouprawnieniem od pewnego czasu funkcjonują również tzw. urlopy tacierzyńskie i urlopy ojcowskie. Rodzicom przysługuje również możliwość zwolnienia od pracy w łącznym wymiarze 2 dni.

Ile wolnego możemy mieć w roku?

Dokładną liczbę dni urlopu również reguluje Kodeks pracy. Na coroczny urlop podstawowy, określany jako urlop wypoczynkowy, w zależności od stażu pracy, przysługuje nam od 20 do 26 dni wolnego. Tutaj znaczenie ma również wymiar etatu, ponieważ powyższa liczba obejmuje pracownika wykonującego pracę w pełnym wymiarze godzin.

W przypadku urlopu na żądanie, gdzie maksymalnie możemy skorzystać z 4 dni urlopu, zostaje on odliczony od przysługującego pracownikowi urlopu podstawowego. Co do urlopu okolicznościowego, to możemy liczyć na 1 lub 2 dni wolnego – w zależności od okoliczności, którą mogą być narodziny dziecka, ślub własny lub dziecka czy śmierci bliskiej osoby.

Istotną kwestią w przypadku urlopu wypoczynkowego jest to, że pracownik ma prawo jednorazowo skorzystać ze wszystkich dni urlopu. A sam urlop wypoczynkowy nie powinien być krótszy niż 14 dni – licząc dni robocze. Pracodawca ma jednak prawo odmówić przyznania urlopu pracownikowi we wskazanym przez niego terminie. W takiej sytuacji konieczne jest wyznaczenie innego terminu. A jeśli nie jest to możliwe, to pracodawca musi zapłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop.